Ülkemizde 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu’na tabi olarak görev yapan takriben üç milyondan fazla memur bulunuyor. Haftada kırk saat çalışma süreleri bulunan memurların yıllık izin hakkı konusunda bilgiler vermeye çalışacağım.
On yılı aşkın süredir 657 Devlet Memurları Kanunu‘na tabi bir memurum. Son 6 (Altı) yıldır da Şef yani yönetici kademesinde görev yapıyorum. Uzun zamandır yaptığım gözlemlerin sonucunda memurların yıllık izin hakkı konusunda halen bilgi eksikliği olduğunu gördüm. Bu eksikliğin giderilmesi noktasında biraz da olsa katkı sağlamak amacıyla bu konuda içerik oluşturmak istedim.
Bu içeriğimin tamamını okuduğunuzda, size garanti veriyorum. Memurların yıllık izni ile ilgili aklınızda bir tane dahi soru işareti kalmayacak. Aklınızda bulunan tüm soruları elimden geldiğince yanıtlamış olacağım.
Memurların Yıllık İzin Hakkı
Haftalık kırk saat çalışma süreleri bulunan devlet memurlarının da diğer tüm çalışanlar gibi moral ve motivasyonlarını arttırmak amacıyla dinlenmeye ve tatil yapmaya ihtiyaçları var. Moral ve motivasyonlarını arttırmak amacıyla kullanabilecekleri yıllık izinler, 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu ile garanti altına alınmıştır.
657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu’nda yer alan Yıllık İzin ile ilgili mevzuatı aşağıya aynen aktarıyorum.
Yıllık izin:
Madde 102-(Değişik:31/07/1970-1327/46 md.) Devlet memurlarının yıllık izin süresi, hizmeti 1 yıldan on yıla kadar (on yıl dahil) olanlar için yirmi gün, hizmeti on yıldan fazla olanlar için 30 gündür. Zorunlu hallerde bu sürelere gidiş ve dönüş için en çok ikişer gün eklenebilir.
Yıllık izinlerin kullanılışı:
Madde 103- Yıllık izinler, amirin uygun bulacağı zamanlarda, toptan veya ihtiyaca göre kısım kısım kullanılabilir. Birbirini izleyen iki yılın izni bir arada verilebilir. (Değişik ikinci cümle:06/07/1995-KHK 562/2 md.) Cari yıl ile bir önceki yıl hariç, önceki yıllara ait kullanılmayan izin hakları düşer.
Öğretmenler yaz tatili ile dinlenme tatillerinde izinli sayılırlar. Bunlara, hastalık ve diğer mazeret izinleri dışında, ayrıca yıllık izin verilmez.
Hizmetleri sırasında radyoaktif ışınlarla çalışan personele, her yıl yıllık izinlerine ilâveten bir aylık sağlık izni verilir.
Buna göre memurun yıllık izin süreleri şu şekilde:
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 102’nci maddesine göre devlet memurlarının izin süreleri
- Hizmet süresi 1 yıldan 10 yıla kadar (10 yıl dahil) olan memurun yıllık izin hakkı 20 gündür.
- Hizmet süresi 10 yılın üzerinde olan memurun yıllık izin hakkı 30 gündür.
Memurların yıllık izinleri ile ilgili genel anlamda bilgi vermeye çalıştım. Daha detaylı bilgi vermek amacıyla ise memurların yıllık izinleri ile ilgili sıkça sorulan sorular başlığı altında soru cevap oluşturdum.
Memurların Yıllık İzinleri İle İlgili Sıkça Sorulan Sorular
Soru 1- Yıllık İzinler İle İlgili Amirin Takdir Hakkı Bulunuyor Mu?
Cevap 1- Memurlara verilen yıllık izin hakkı, memurun iznini “istediği gibi” kullanabileceği anlamına gelmez. Nitekim Kanun’un 103. maddesinde “Yıllık izinler, amirin uygun bulacağı zamanlarda, toptan veya ihtiyaca göre kısım kısım kullanılabilir” hükmü yer alır.
Buradan da anlaşılacağı üzere yıllık izin memurun hakkı olsa da memurun izin kullanma talebinin uygun olup olmadığına karar verme yetkisi amire aittir.
Bu nedenle memur ile amirin, yıllık iznin kullanım şekli konusunda bir uzlaşma içinde olması icap eder.
Nitekim bir Danıştay kararında bu durum şöyle ifade edilmiştir:
“… 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun yıllık izinlerin kullanılış şeklini düzenleyen 103. maddesinin birinci fıkrası uyarınca, yıllık izinlerin amirin uygun bulacağı zamanlarda kullanılabilmesi mümkün olup, ihtiyaca göre toptan veya kısım kısım kullandırılacaktır. Bu düzenleme ile, hizmetin aksamadan yürütülebilmesi için izin konusunda amirlere takdir yetkisi tanınmıştır. Bu takdir yetkisini kullanan amirlerin, memurların isteklerini de dikkate almak suretiyle yıllık izinlerin hangi zamanlarda ve ne şekilde kullanılacağı, kısım kısım kullanılacak ise kullanma süre ve tarihlerini de belirlemek suretiyle hizmetin aksamasına mahal vermeyecek biçimde bir planlamaya gitmeleri gerekmektedir.
Bu planlamanın doğal sonucu olarak, tüm personelin istediği zamanda ve istediği biçimde izin kullanmasına imkan verilmemesi de söz konusu olabilecektir. Ancak, hizmet gerekleri gözetilerek yapılacak planlamanın doğuracağı bu tür kısıtlamaların, hukuka aykırı olmaması ve ilgililerin mağduriyetine sebebiyet vermemesi gerekir…” (16. Daire, 2016/3687K.)
Soru 2- Aday Memurların Yıllık İzin Hakkı Var Mıdır?
Cevap 2- 657 sayılı Kanunun Yıllık İzni düzenleyen 102’nci maddesinde; “Devlet memurlarının yıllık izin süresi, hizmeti 1 yıldan on yıla kadar (On yıl dahil) olanlar için yirmi gün, hizmeti on yıldan fazla olanlar için 30 gündür… ” hükmü yer almaktadır.
Bu hüküm çerçevesinde, hizmetin bir yıl olması halinde yıllık izne hak kazanılabilmektedir. Hizmet kavramı ise kazanılmış hak aylık hesabında değerlendirilen hizmet süresini ifade etmektedir. Aday memur olarak göreve başlayanlar bir yıl görev yaptıktan sonra yıllık izne hak kazanmaktadır.
Ancak Yıllık izne hak kazanmayan aday memurlara amirlerinin uygun görmesi halinde mazeretleri nedeniyle en çok 10 güne kadar mazeret izni verilebilir.
Soru 3- Memurların Yıllık İzinlerine Hafta Sonu Dahil Mi?
Cevap 3- Bilindiği üzere, 4857 sayılı İş Kanunu’na tabi olarak çalışan işçilerde yıllık izin süreleri iş günü üzerinden belirlenir ve yıllık izin süresine rastlayan resmi tatil ya da hafta tatili günleri izinden sayılmaz. Ancak memurların durumu farklıdır yani memur yıllık izni iş günü üzerinden hesaplanmaz. Bunun anlamı, Cumartesi ve Pazar günlerinin de yıllık izin içinde sayılmasıdır.
Bu noktada şunu da bilmenizi istiyorum. Cumartesi ve Pazar günleri memurların yıllık izinlerini aldıkları tarih arasına denk geliyor ise Cumartesi ve Pazar günleri yıllık izinden sayılır. Cumartesi ve Pazar günleri memurun aldığı yıllık iznin sonuna denk geliyor ise Cumartesi ve Pazar günleri yıllık izinden sayılmamaktadır.
Soru 4- Askerlik Süresi Yıllık İzne Dahil Edilir Mİ?
Cevap 4- 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 83 ve 84 üncü maddelerinde muvazzaf askerlikte geçen sürelerin ilgililerin kazanılmış hak aylık ve derecelerinde değerlendirileceği hükme bağlanmıştır. Bu hükümler uyarınca memurların askerlikte geçen süreleri yılllık izne dahil edilmektedir.
Soru 5- Memurlar 30 Günlük Yıllık İzni Ne Zaman Hak Ediyor?
Cevap 5- Kamuda çalışan devlet memurları, 1 yıldan 10 yıla kadar çalışmış ise yıllık izin süreleri 20 gündür. Eğer 10 yıldan fazla süredir çalışıyorlarsa yıllık izin süreleri 30 gün olarak belirlenmiştir.
Soru 6- Memurların Yıllık İzinleri Devreder Mi? Kullanılmayan İzinler Yanar mı?
Cevap 6- Memurların yıllık izinlerinin sadece önceki yılı bir sonraki yıla devreder. Üç yıllık izin olmaz. Sadece iki yılın izni olur. Örneğin: kullanılmayan 2021 yılına ait yıllık izinler, 2023 yılına geçtiğimizde yanar. 2021 yılı içerisinde kullanılamayan yıllık izinler iptal olur.
Yusuf TOKMUÇ-Kariyer ve Gelişim Blogumda: Memurların Yıllık İizn Hakkı ile ilgili anlatımda bulunmaya çalıştım. İçeriği beğendiyseniz daha fazla kişiye ulaşması için paylaşmayı, içeriğe katkı sunmak isterseniz de aşağıda yer alan yorum bölümüne fikir ve görüşlerinizi bırakmayı unutmayın.
0 Yorum