İş ve Sosyal Yaşamda Kişisel İmaj

Hz. Mevlana ne güzel söylemiş “İnsanlar kıyafetleriyle karşılanır, İlmiyle ağırlanır, ahlakıyla uğurlanır.” Bu sözden yola çıkarak kişisel imaj kavramını anlatmak istiyorum. İş ve sosyal yaşamda kişisel imaj neden önemli ve bu kişisel imajımızı nasıl yönetebiliriz.

İş ve sosyal yaşamda kişisel imaj çok önemlidir. Kişi veya kurumlar ile ilgili olumlu veya olumsuz yargıların oluşması için ilk izlenimin süresi ilk yedi saniyede oluşurken karşınızdakini etkilemenin süresi ise 4 dakika olduğunu biliyor musunuz?

Gelin, kişisel imaj kavramına geçmeden önce imaj kelimesini anlamaya çalışalım. İmaj, bilinçli veya bilinçsiz bir şekilde bir kişi veya kurumun karşı kişi veya kurumlar üzerinde bırakmış olduğu izlenim diyebilirim.

Kişisel İmaj Nedir?

1980 sonrasının popüler kavramlarında biri olan kişisel imaj, kişinin kendini dış dünyaya gösterme şeklidir. Dış dünyaya gösterilen bu kişisel imaj, büyük ölçüde görsel yollarla oluşur.

Kişisel imaj, kim olduğunuzu, ne yaptığınızı, işinizde ne kadar başarılı olduğunuzu ve sosyal yaşamda duruşunuzu anlatmaya yarar. Kısacası başkalarının gözündeki bizi ifade eder.

En genel anlamıyla kişisel imaj: giyiminiz, davranışlarınız, konuşma beceriniz, görgü ve nezaket kurallarını uygulayışınız ile birlikte bütün olarak değer bulan toplum tarafından algılanma biçiminizdir.

Kişisel imaj üç ana unsurdan oluşmaktadır.

• Öz İmaj (Aynada kendinizi nasıl gördüğünüzdür.)
• Algılanan İmaj (Diğer insanlarda bıraktığınız izlenim diyebilirim. Yani nasıl algılandığınızdır.)
• İstenen İmaj – ideal imaj (Kendiniz ile ilgili hayalinizdeki imajı ortaya koyar. Başkalarına ve kendinize nasıl görünmek istediğinizi ifade eder.)

Bu üç unsuru tek tek anlatmayacağım. Bir çoğunuz kişisel imaj unsurlarını, okuduğunda isimlerinden yola çıkarak ne anlama geldiğini anlayacaktır.

İş ve Sosyal Yaşamda Kişisel İmajın Önemi

Hangi ortamda bulunursak bulunalım. Gerek profesyonel gerekse sosyal yaşantımızda kısaca her türlü ortama ait bir kişisel imajımızın olduğunu söyleyebilirim.

İşte bazen iş yerinde, bazen sosyal ortamda bazen ise aile içinde bıraktığımız bir izlenim buna bağlı olarak oluşan bir kişisel imajımız var.

Yazımın başında bahsettiğim üzere diğer insanlar hakkında karar vermeye, onlarla karşılaştığımız ilk yedi saniye içinde başlarız. Bu ilk saniyelerde kurulan iletişim sözel değildir; gözlerimizle, yüzümüzle, bedenimizle ve davranışlarımızla iletişimde bulunuruz.

İşte, bu sözel olmayan iletişim ile ilgili ilk bilimsel araştırmayı 1967 yılında Amerikalı Profesör Albert Mehrabian yapmış. Yapılan bilimsel araştırma sonuçlarına göre, bir iletişimde beden dilinin etkisinin % 55, sesin etkisinin % 38 sözlerin etkisinin ise % 7 olduğu ortaya çıkmış.

Araştırmada görüldüğü üzere yüz yüze kurulan ilişkilerin tamamında sözel olmayan iletişim yani beden dili çok önemli bir rol oynuyor.

Yine araştırmayı kanıtlar nitelikle yaşadığım bir olaydan bahsetmek istiyorum.

Alanya’da eğlence üzerine bir zamanlar radyo programı yapıyordum. İşte o dönemlerde sürekli bir dinleyicilerimden birisi ile gerek program esnasında gerekse program arasında sürekli konuşurduk. Bir gün bana sizi görebilir miyim? diye sordu.

Bende dedim ki, beni gördüğünüzde programı dinlemeyi bırakırsınız. Bu cümlemin ardından ısrarla beni görmek istediğini söyledi durdu. Bende bir gün programa yani radyoya gelmesini söyledim.

Sonucu söylüyorum. Sıkı durun.! Dinleyici geldi, beni gördü ve bir daha programı dinlemedi.

Neden biliyor musunuz? Hemen anlatıyorum.

Kendimizin ya da başkalarının zihninde oluşan, bilgilenme, yargılama, ilişkiler gibi etkileşimlerle biçimlenen imgeler kendi değer ve yargı süzgecimizden geçerek oluşur. Bazen beden dilinden etkilendiğimiz bir kişi konuşmaya başladığında etkisini kaybedebilir.

Yukarıda bizzat yaşadığım örnekte olduğu gibi bazen de sadece ses tonunu duyduğumuz ve bizde güzel bir intiba bırakan bir kişiyi gördüğümüzde hüsrana uğrayabiliriz.

İlk izlenimlerin önemi, kendilerinden sonra gelen diğer izlenimleri etkilemesidir. Daha önce açıkladığımız gibi, bir kişi hakkındaki ilk izlenimlerimiz, “ön yargı” işlevi görerek, daha sonraki izlenimleri biçimlendirmekte, kendini  doğrulayacak biçimde yönlendirmektedir.

Bu bağlamda herkesin, bilinçlice seçilmiş ya da kendiliğinden oluşmuş bir imajı vardır. Önemli olan bu imajın nasıl tarif edildiği ve amaca uygunluğudur. İçten, doğal, özgün ve zeki olan, örnek gösterilen ve tutarlı olan kişisel imaj iş ve sosyal yaşamda en makbul olanıdır.

İş yaşamında: kişisel imaj, kariyer geliştirmede çok önemli bir rol oynamaktadır. Çünkü özgüveni yüksek, sürekli kişisel gelişime önem veren karizmatik insanlar karar vericiler üzerinde büyük etki sahibidirler.

Kendi kişisel imajınız aynı zamanda bir iş yerinin de dışarıda ki yüzü diyebilirim. Yani her çalışan bir iş yerinin öyle ya da böyle bir temsilcisi olarak görüldüğünden dolayı iş yerlerinde kişisel imaj önemli bir hale gelmektedir.

Sosyal yaşamda ise: Nerede nasıl giyineceğimizi, nasıl davranmamız gerektiğini hatta nasıl konuşmamız gerektiğini bilmemiz çok önemlidir.

İş yaşantımızda da sosyal yaşantımızda da, ne zaman, nasıl davranılacağını bilmek ve uygulamak, bizi toplumda daha çok sevilen, sayılan, örnek gösterilen ve aranılan bir kişi haline getirecektir.

Bu sebeple davranışlarımıza, sözlerimize, konuşma tarzımıza, dış görünüşümüze her zaman dikkat etmek gerekiyor.

Tabii bunları söylerken kesinlikle süslü püslü olun, konuşmalarınız arasına iki üç tane ingilizce kelime sıkıştırın demiyorum. Sadece kendinize önem verin. Kendinize özen gösterin ve değer verin. İnanın bu yeterli olacak.

Kişisel İmajın Ögeleri

İş ve sosyal yaşamda bu denli önemli olan kişisel imajın oluşumunda pek çok öğe etkili olabilmektedir. Kişisel imajı etkileyen öğelerin ne odluğunu öğrenmeden ve bu ögelerin üzerinde yeterli çalışmalar yapmadan kişisel imajın oluşması mümkün değildir.

Peki, bu kişisel imajı oluşturan ögeler nelerdir.

• Görsellik (Görüntü)
• Sözlü iletişim (Ses tonunu ayarlama, konuşma)
• Sözsüz iletişim (Davranış, giyim, renk, aksesuar, beden dili, genel görüntü vb.)
• Karakter (Özsaygı, karizma, özgüven)
• Tecrübe ve deneyim (Birikim, kişisel ve mesleki gelişim, ün-şöhret vb.)
• Kişi hakkında alınan bilgiler (Duyumlar ve yaygın söylentiler)

Yapılan araştırmalara göre kişisel imajı etkileyen tüm bu öğelerin etkili kullanılması durumunda iş ve sosyal yaşam başta olmak üzere bulunduğunuz tüm çevreye olumlu mesajların verildiği, güvenilir ve sorumluluk bilincini yansıtan bir algı oluştuğu ortaya konulmaktadır.

Bu içeriği oluştururken yararlandığım kaynaklar:

• İstanbul Üniversitesi Kişisel İmaj Yönetimi ve İmaj Danışmanlığı Ders Kitabı 
• Kişisel İmaj Yönetimi Bağlamında Sosyal Medyanın Kullanımı