Emeklilik ile ilgili sürekli yeni düzenlemelerin yapılması emeklilik şartlarının da merak konusu olmasına sebep oluyor. Emekliliğe yönelik en çok merak edilen konular arasında ise engelli emeklilik şartlarının neler olduğu sorusu yer alıyor. Engelli Çalışanların Erken Emeklilik Hakkı…
Engelli Emeklilik Nedir?
Engelli emeklilik olarak toplumda bilinen engelli erken emekliliği: %40 ve üzeri engelli sağlık kurulu raporuna sahip olan kişilerin yararlanabildiği bir emeklilik türü diyebilirim. Diğer emeklilik türlerinin aksine engelli emeklilik için herhangi bir yaş şartı aranmamaktadır. Kişinin prim gün sayısını ve sigortalılık süresini tamamlaması yeterli olmaktadır.
Kimler Engelli Erken Emeklilikten Faydalanabilir?
İster doğuştan engelli olup SSK’lı, Bağ-Kur’lu ya da memur olarak çalışmaya başlasın, ister işe girdikten sonra engelli olsun; %40 ve üzeri çalışma gücü kayıp oranına sahip tüm engelli çalışanlar erken emeklilik hakkına sahiptir.
Engelli kişi emekli olabilmesi için ilk önce yapması yetkili bir hastaneden engelli raporu alması gerekir. Emekli engelli oranı en az %40 olmalıdır, engelli dereceleri şöyledir:
- 1. derece: %80 ve üzeri raporu olanlar
- 2. derece: %60 ve %79 arasında engel oranı olanlar
- 3. derece: %40-59 arasında engel oranı olanlar
Yani, 1. 2. ve 3. dereceden engel oranına sahip kişiler engelli emeklilik şartlarından yararlanabilir.
Engelli Erken Emeklilik Şartları
SSK engelli emeklilik şartları
SSK’lı olan engelli bireylerin emekli olmak için karşılamaları gereken iki şart vardır:
- Kişinin en az %40 engelli olduğunu gösteren ve engelli sağlık raporu vermeye yetkili bir hastane tarafından düzenlenen bir sağlık raporuna sahip olması.
- Aşağıdaki engelli emeklilik tablosu üzerinde görebileceğiniz prim gün sayısını tamamlamış olması.
SGK engelli emeklilik hesaplama aşağıdaki oranlara bağlı olarak yapılır:
- Hafif Düzeyde Çalışma Gücü Kaybı: %40 ile %49 arası engelli olan bireyler
- Orta Düzeyde Çalışma Gücü Kaybı: %50 ile %59 arası engelli olan bireyler
- Ağır Düzeyde Çalışma Gücü Kaybı: %60 ve üstü engelli olan bireyler
Yukarıdaki oranlara bağlı olarak kişinin hangi düzeyde çalışma gücü kaybı olduğu belirlenir ve doldurması gereken prim gün sayısı ile yılı buna göre belirlenir.
Bağ-Kur engelli emeklilik şartları
1 Ekim 2008 öncesinde BAĞ-KUR sigortalıları engelli emeklilik imkânından faydalanamıyordu. Ancak söz konusu tarihten itibaren esnaflık yapan engellilerin de erken emeklilikten faydalanmalarının önü açıldı.
Engelli Erken Emeklilik Hesaplama Tablosu
Engelli erken emeklilik hesaplama için sigortanızın ne zaman başladığı ve engellilik oranınız gibi bazı faktörleri dikkate almak gerekiyor. Aşağıdaki tablolardan faydalanarak söz konusu hesaplamaları yapabilirsiniz.
01 Ekim 2008 öncesinde sigortaları başlayan çalışanların engelli emeklilik tablosu aşağıdaki gibidir:
| İşe başlama tarihi | Oran | Oran | Oran |
| %40-%59 | %60-%79 | %80 ve üzeri | |
| 15.08.1991 tarihinden önce | 3600 prim gün ve 15 yıl sigortalılık | 3600 prim gün ve 15 yıl sigortalılık | 3600 prim gün ve 15 yıl sigortalılık |
| 06.08.1991-05.08.1994 arasında | 3750 prim gün ve 16 yıl sigortalılık | 3680 prim gün ve 15 yıl sigortalılık | 3600 prim gün ve 15 yıl sigortalılık |
| 06.08.1994-05.08.1997 arasında | 3920 prim gün ve 17 yıl sigortalılık | 3760 prim gün ve 16 yıl sigortalılık | 3600 prim gün ve 15 yıl sigortalılık |
| 06.08.1997-05.08.2000 arasında | 4080 prim gün ve 18 yıl sigortalılık | 3840 prim gün ve 17 yıl sigortalılık | 3600 prim gün ve 15 yıl sigortalılık |
| 06.08.2022-05.08.2003 arasında | 4240 prim gün ve 19 yıl sigortalılık | 3920 prim gün ve 17 yıl 8 aylık sigortalılık | 3600 prim gün ve 15 yıl sigortalılık |
| 06.08.2003-30.09.2008 arasında | 4400 prim gün ve 20 yıl sigortalılık | 4000 prim gün ve 18 yıl sigortalılık | 3600 prim gün ve 15 yıl sigortalılık |
01 Ekim 2008 sonrasında sigortaları başlayan çalışanların ise engelli emeklilik tablosu şu şekildedir:
| İşe başlama tarihi | Oran | Oran | Oran |
| %40-%49 | %50-%59 | %60 ve üzeri | |
| 01.10.2008-31.12.2008 arasında | 4100 prim gün ve 18 yıl sigortalılık | 3700 prim gün ve 16 yıl sigortalılık | 3700 prim gün ve 15 yıl sigortalılık |
| 01.01.2009-31.12.2009 arasında | 4200 prim gün ve 18 yıl sigortalılık | 3800 prim gün ve 16 yıl sigortalılık | 3800 prim gün ve 15 yıl sigortalılık |
| 01.01.2010-31.12.2010 arasında | 4300 prim gün ve 18 yıl sigortalılık | 3900 prim gün ve 16 yıl sigortalılık | 3900 prim gün ve 15 yıl sigortalılık |
| 01.01.2011-31.12.2011 arasında | 4400 prim gün ve 18 yıl sigortalılık | 4000 prim gün ve 16 yıl sigortalılık | 3960 prim gün ve 15 yıl sigortalılık |
| 01.01.2012-31.12.2012 arasında | 4500 prim gün ve 18 yıl sigortalılık | 4100 prim gün ve 16 yıl sigortalılık | 3960 prim gün ve 15 yıl sigortalılık |
| 01.01.2013-31.12.2013 arasında | 4600 prim gün ve 18 yıl sigortalılık | 3960 prim gün ve 16 yıl sigortalılık | 3960 prim gün ve 15 yıl sigortalılık |
BAĞ-KUR sigortalıları için ise engelli emeklilik tablosu şu şekildedir:
| Oran | ||
| %40-49 | %50-%59 | %60 ve üzeri |
| 4680 prim gün ve 18 yıl sigortalılık
|
4320 prim gün ve 16 yıl sigortalılık | 3960 prim gün ve 15 yıl sigortalılık |
Memurların engelli emeklilik durumları ise biraz daha farklıdır. Doğuştan engelli olan ve bu şekilde işe giren memurlar, engellilik oranı fark etmeksizin, 15 yıl sigortalılık ile 5400 prim günleri dolduğunda emeklilik hakkına ulaşırlar. İşe girdikten sonra engelli hale gelen memurlar ise aşağıdaki tabloya göre engelli emeklilik hakkı elde ederler:
| Oran | ||
| %40-49 | %50-%59 | %60 ve üzeri |
| 6480 prim gün ve 18 yıl sigortalılık | 5760 prim gün ve 16 yıl sigortalılık | 3600 prim gün ve 15 yıl sigortalılık |
Yusuf TOKMUÇ-Kariyer ve Gelişim Blogumda: Engelli Çalışanların Erken Emeklilik Hakkı konusunu anlatmaya çalıştım. İçeriği beğendiyseniz daha fazla kişiye ulaşması için paylaşmayı, içeriğe katkı sunmak isterseniz de aşağıda yer alan yorum bölümüne fikir ve görüşlerinizi bırakmayı unutmayın.
0 Yorum